Giáo hoàng Biển Đức XVI (1927–2022) là học giả thần học lỗi lạc và người từ bỏ ngai tòa duy nhất sau 600 năm.

### Con đường từ chiến tranh:

– Bị ép gia nhập tổ chức Hitler Jugend 1941

– Đào ngũ quân Đức Quốc Xã 1945

### Đóng góp thần học: https://benedictxvi.tv/

– Công trình kinh điển (thập niên 60)

– Bộ Giáo Lý Đức Tin (24 năm lãnh đạo)

## Thông điệp giáo hoàng:

1. **Deus Caritas Est**: Phản biện lối sống tình dục hiện đại

2. **Spe Salvi**: Đối đầu tư tưởng hư vô

3. **Tình Yêu và Sự Thật**: Nền tảng cho Thông điệp Laudato Si’

## Bê bối và từ nhiệm:

– Báo cáo Munich (2022) kết luận không xử lý tội phạm tình dục

– Vatileaks (thập niên 2010) phơi bày xung đột quyền lực

### Giai đoạn ẩn dật:

– Nơi ở cuối đời trong Vatican

– Chỉ trích linh mục có vợ (đầu thập niên 20)

## Ảnh hưởng và tranh cãi:

– Kết hợp tri thức và niềm tin

– Thánh lễ Latinh (năm 2007)

– Vấp phải phản đối vì quản lý yếu kém